Rất nhiều em dù quan sát rất tốt, nhớ rõ đặc điểm của người mình muốn tả, nhưng khi đặt bút viết lại lúng túng, bí từ, không biết nên bắt đầu từ đâu hay triển khai như thế nào cho đầy đủ và mạch lạc. Điều này hoàn toàn dễ hiểu, bởi viết văn thực chất là một quá trình cần sự tổ chức ý tưởng khoa học, tư duy logic kết hợp cùng cảm xúc, vốn ngôn ngữ.
- Một số sơ đồ tư duy bài văn miêu tả người
Thay vì ghi chép dài dòng hoặc cố gắng nhớ hàng loạt ý rời rạc, sơ đồ tư duy giúp học sinh cách làm các dạng bài miêu tả người một cách rõ ràng, mạch lạc. Những nhánh ý được phân loại rõ ràng giúp các em hiểu bố cục cần có, từ đó triển khai bài viết đúng hướng, có cảm xúc và giàu hình ảnh hơn.
Dưới đây sẽ là những sơ đồ tư duy “trợ thủ đắc lực” giúp bạn viết các bài văn một cách dễ dàng hơn (kèm các hình ảnh sơ đồ tư duy)
-
Cấu trúc làm một bài văn miêu tả người
Một bài văn tả người chuẩn sẽ gồm 3 phần rõ ràng. Mỗi phần lại có những nhánh ý quan trọng. Khi đưa lên sơ đồ tư duy, bố cục sẽ trở nên trực quan và dễ ghi nhớ:
-
Mở bài– Giới thiệu người định tả
Đây là phần mở đầu tạo cảm xúc cho toàn bài, giúp người đọc biết nhân vật được miêu tả là ai. Học sinh có thể lựa chọn một trong hai cách:
- Mở bài trực tiếp: Giới thiệu thẳng người được tả (ông, bà, mẹ, thầy cô, bạn thân…).
- Mở bài gián tiếp: Kể hoàn cảnh gặp gỡ, một kỉ niệm hoặc cảm xúc khiến mình muốn tả người đó.
-
Thân bài – Miêu tả chi tiết
Đây là phần chiếm dung lượng lớn nhất, cần triển khai đủ 4 nhóm ý quan trọng:
Miêu tả ngoại hình: nên chọn chi tiết đặc trưng nhất để tả:
- Khuôn mặt: tròn, vuông, hiền hậu, phúc hậu
- Mái tóc: ngắn, dài, xoăn, bạc trắng
- Dáng người: cao, thấp, nhanh nhẹn, khỏe mạnh
- Trang phục: giản dị, chỉnh tề, đồng phục…
Miêu tả tính cách – phẩm chất: tính cách là yếu tố làm nhân vật sống động và có chiều sâu
- Chu đáo, nhân hậu
- Nhiệt tình, vui vẻ
- Kỉ luật, nghiêm khắc
- Hài hước, dễ gần
Ví dụ: “Mẹ em rất chu đáo, mỗi sáng mẹ đều dậy sớm chuẩn bị bữa sáng cho cả nhà.”
Miêu tả hoạt động: phần này giúp bài văn sinh động hơn
- Một hành động đặc biệt của người đó
- Một công việc hằng ngày
- Một thói quen nổi bật
- Một việc làm khiến em cảm động hoặc nhớ mãi
Ví dụ: Thầy giáo tỉ mỉ hướng dẫn từng bài cho học sinh; bà thường ngồi nhặt rau ngoài sân mỗi buổi chiều.
Tình cảm & kỉ niệm với người được tả: đây là phần giúp học sinh đưa cảm xúc thật vào bài viết.
- Kỉ niệm sâu sắc
- Những lần được giúp đỡ, yêu thương
- Cảm xúc của em khi nghĩ về kỉ niệm đó
-
Kết bài – Nêu cảm nghĩ
Phần kết bài cần ngắn gọn nhưng giàu cảm xúc: tình cảm chung, mong ước, hy vọng, sự biết ơn hoặc lời hứa của bản thân. Đây là cách để hoàn thành bài văn trọn vẹn và để lại ấn tượng tốt
- Sơ đồ tư duy tả người mang lại lợi ích gì cho học sinh?
- Dễ nhớ – dễ nhìn – dễ triển khai: chỉ cần nhìn vào một sơ đồ, các em hiểu bài viết cần có những phần gì, tránh thiếu ý hoặc lạc đề
- Tăng khả năng tư duy hình ảnh: môn Văn vốn gắn với cảm xúc và trí tưởng tượng. Sơ đồ tư duy màu sắc, trực quan khiến quá trình ghi nhớ hiệu quả gấp nhiều lần
- Giúp bài văn mạch lạc, có trình tự: một bài tả người hay luôn phải có mở bài – thân bài – kết bài rõ ràng. Sơ đồ tư duy giúp học sinh kiểm soát logic ý tưởng
- Hỗ trợ học sinh yếu Văn trở nên tự tin hơn: khi biết mình phải viết gì, học sinh sẽ bớt áp lực, bớt sợ viết văn và dần hình thành thói quen quan sát – miêu tả
- Tiết kiệm thời gian ôn tập: thay vì đọc lại hàng trang vở ghi, các em chỉ cần nhìn vào sơ đồ là nhớ ngay kiến thức trọng tâm
Việc học Văn sẽ trở nên dễ dàng, thú vị và đầy hứng thú nếu học sinh có phương pháp đúng. Sơ đồ tư duy không chỉ giúp ghi nhớ nhanh mà còn giúp học sinh hình thành khả năng tư duy mạch lạc – đây là kỹ năng cần thiết trong mọi môn học.
👉 Đăng ký ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí: https://triducedu.vn/
